Талас тынысы Талас аудандық газетінің веб порталы
Related Articles
Қабан жетектеген қабан
Жақан жәкеміздің аңшылығы жөнінде ел ішінде аңызға бергісіз әңгіме көп. Әсіресе, бояуын қалыңдатып, бабына келтіріп айтқанда еріксіз тәнті боласың. Оның қоспасы көп екенін сезе тұра тамсана тыңдайсың. Кейде әңгіме ұзағырақ созылып кеткенде «енді не болар екен?», «қайтер екен?» — деп өзіңнің де тағатсыздана бастағаныңды сезбей де қаласың.
Жәкемізге сөзін тыңдап отырған бір адам ба, болмаса бірнеше адам ба бәрібір. Қою мұртының екі ұшын анда-санда саусағымен саумалдап сауып қойып жалғастыра береді.
- «Астаукөл» көлінің маңындағы қалың қамыста тайыншадай қос қабан пайда болыпты, төңірегінің бәрін қопарып тастапты, — деген гу-гу әңгіменің маған жеткеніне де біраз болған. Маған қызық көрінгені айтушылардың екеуі мүлдем бір-бірінен ажырамайды, бір-бірімен құйрық тістесіп қатар жүреді дегендері еді.
«Қой»,- дедім өзіме-өзім бір күні. Не де болса өз көзіммен көрейін, елдің әңгімесінің бәріне сене беруге болмайды. Қосып айтпаса көңілдері көншімейді.
Сөйтіп, қорғасыннан екі жалғыз оқ құйып, қосауыз мылтығымды алып, атыма мініп, «Астаукөлді» бетке алып жолға шықтым. Көл анау айтқандай алыс емес, күрең төбел төбелімнің жорғалығы бар, лезде жетіп келдім.
Атым әбден сыралғы ғой, өздерің де білесіңдер, жүгенін мойнына іліп, бос жібере салдым. Мылтығыма жалғыз оқпен оқталған екі патронды салып бір басып, екі басып, мысықтабандап жағаға келдім. Ары қарай атты адам көрінбейтін қалың қамыс. Әр-әр жерді қабандардың аударып тастағандарын байқадым. Бірақ өздері көрінбейді. Қане, сонымен екі сағаттай төңіректі барлап шыққанымен оларды кездестірмедім. Босқа сандалып жүре берем бе, кертөбеліме мініп ауылға қайттым.
Қабанға әне жолығады, міне жолығады деп шыдамсызданып отырған біздің көңіліміз су сепкендей басылып қалды. - Ой, осы-ақ па?
- Қабандар сонда қайда кеткен?
- Әжептеуір әңгіме ме десем, — дескендердің алды етектерін қағып орындарынан тұра бастағанда оларға назар аудармаған Жақаң:
- Ертеңіне әлгі жерге тағы келдім,-деп әңгімесін одан әрі жалғастырды.
- Е, бәсе!
Біз қайта жайғаса бастадық. - Ол күні де бос қайттым, -деді Жақаң міз бақпаған күйі. «Енді маған не істей қоясыңдар?» дегендей езуінде бір күлкі пайда болғандай көрінді.
Біз бір-бірімізге қарадық.
Арадағы үнсіздікті Жақаңның өзі бөлді: - Үшінші күні келдім-жоқ, төртінші күні келдім-жоқ,-деп әңгімесін соза бергені сол еді, арамыздағы біреу:
- Жәке! Қабанға жолыққан жеріңізден бастап ары қарай айта беріңізші,-деді шыдамсызданып.
- Сөзді бөлме,- деді Жақаң қысқа қайырып тиып тастады,- сонымен бесінші күн дегенде әлгі екі қабанды сонадайдан көзім шалды, құйрық тістесіп қатар тұр. Алғаш бірі екіншісінің құйрығын иіскеп тұр екен деп қалдым. Жоқ, олай емес екен.
Жер бауырлап жылжи-жылжи оқ жетер жерге жақындадым-ау әйтеуір.
Бажайлап қарасам, соңында тұрған қабан алғашқы қабанның құйрығының ұшынан тістеп тұр. О, тоба, мұндайды кім көрген және не үшін тістеп тұрғаны да түсініксіз. Таң қалмасқа шараң жоқ енді. Екеуін екі оқпен сұлата салуға құдіретім жетеді. Мен бірақ олай істемедім. Қызық қылайын деп алғашқы қабанның құйрық түбінен көздеп, шүріппені басып қалдым. Аспанға бір секіріп шыңғырған күй әлгі қабан ну қамыстың ішіне кіріп жоқ болды. Ал, екінші қабан ештеңе болмағандай сол орында тапжылмаған жәйбарақат күйі тұр.
Мұнысы несі, мен таңданысымда шек жоқ. Таң-тамаша болған күйі мылтығымды ыңғайлап әлгіге жақындай бердім. Сөйтсем екі көзі бірдей соқыр екен. «Мақұл»,- дедім өзіме-өзім, екі көзі көрмегенімен менің аяқ дыбысымды есту керек емес пе? Ондай әрекет те танытпаған соң екі құлағының да тас керең екенін аңғардым. Ендігі жерде қорқып, сескенетін ештеңе жоқ, қабанның қасында батыл басып келдім.
Ауызында манағы қашып кеткен қабанның құйрығын әлі тістеп тұр екен. Құйрық дәл мен көздеген жерден тиіп, пышақпен кескендей қиып түсіпті.
Кесілген құйрықтың екінші ұшынан ұстап сәл-пәл тартып едім қабаным кәдімгі ит құсап құйрығын бұлғаңдатты. Мені әлгі серігі екен деп қалса керек. Сөйтсем, бірінші қабан бұл байқұсқа жаны ашып, құйрығынан тістетіп жетекке алып жүреді екен ғой, қайдан білейін. Содан сол қабанды жетектеген күйі ауыл шетіндегі Апанас тамырыма әкеліп бердім, -деп әңгімесін түйіндеді. - Жәке сіз қабан жетектеп кеттіңіз, «Астаукөлдің» басында күрең төбел қалып кетті ғой…
Жәкем сұрақ иесіне алая бір қарағанымен үндемеді.
